Televisieaanbod en kijkgedrag

Het Commissariaat doet sinds 2014 jaarlijks onderzoek naar televisiepakketten. Dit onderzoek wordt uitgevoerd omdat de Mediawet bepaalde eisen stelt aan aanbieders van televisiepakketten en de samenstelling van het televisiepakket. Het Commissariaat onderzoekt de mate van diversiteit van televisiepakketten en de tevredenheid van Nederlanders met de televisiepakketten. Aanvullend onderzoeken we het veranderende kijkgedrag van de consument, om het onderzoek naar televisiepakketten context te geven.

In 2014, 2015 en 2016 verscheen het onderzoek naar televisieaanbod als onderdeel van de Mediamonitor. 

Opzet en methode onderzoek Kijkgedrag

Voor het onderzoek naar de consumenttevredenheid over het televisiezenderaanbod heeft onderzoeksbureau GfK van 24 maart tot en met 6 april 2025 een enquête uitgevoerd onder de Nederlandse bevolking. Respondenten uit het ‘GfK Online Panel’ zijn via een online enquête ondervraagd. In de vragenlijst waren ‘filters’ opgenomen op sommige vragen, zodat respondenten alleen vragen kregen die zij konden beantwoorden. Als een respondent bijvoorbeeld aangaf geen tv-abonnement te hebben, dan kreeg hij of zij vervolgens niet de vragen die betrekking hadden op details van het abonnement. Daarnaast is de vragenlijst zo opgesteld dat werd gecontroleerd of respondenten geen tegenstrijdige antwoorden gaven. De gemiddelde invulduur van de vragenlijst was vijftien minuten.

Populatie

De onderzoekspopulatie betreft de Nederlandse bevolking van dertien jaar en ouder met toegang tot internet. Hieruit is een representatieve steekproef getrokken. In totaal deden 2.022 respondenten aan het onderzoek mee. De steekproef vertoont kleine afwijkingen in vergelijking met de Nederlandse bevolking. Daarom is voor de frequentieanalyses een weegprocedure uitgevoerd op basis van de variabelen geslacht, leeftijd, sociale klasse en regio. Dit betekent dat de onderzoeksresultaten voor deze variabelen representatief zijn en dat de uitkomsten gegeneraliseerd kunnen worden. In de Tabel 1 ‘steekproefsamenstelling’ zijn de steekproefresultaten (‘ongewogen’) afgezet tegen de populatieverdeling (‘gewogen’).

Vragenlijst

De vragenlijst is door het Commissariaat opgesteld, en kan bij ons worden opgevraagd.  In de enquête zijn achtereenvolgens vragen gesteld over televisieontvangst en internet, de tevredenheid met het televisiepakket en het kijkgedrag. Het Commissariaat brengt in 2025 naast het onderzoek naar diversiteit van televisiepakketten, opnieuw een rapport uit over het algehele kijkgedrag van mensen in Nederland; de Mediamonitor. Bepaalde onderdelen van de vragenlijst komen terug in de Mediamonitor.

Kijkgedrag

De onderzoeksvraag was of de nieuwe manieren van televisiekijken een aanvulling op of een mogelijke vervanging van de traditionele manier van kijken via televisiepakketten is. In de enquête zijn verschillende vragen opgenomen over het algehele kijkgedrag van de Nederlandse bevolking. In het kader van dit onderzoek zijn televisie kijken en online video’s kijken centrale termen die nader zijn geoperationaliseerd:

Televisiekijken: onder televisiekijken verstaan we het kijken naar televisieprogramma’s die via televisiepakketten worden uitgezonden. Het kijken naar televisieprogramma’s kan op verschillende manieren, namelijk lineair, eerder óf later via uitzending of programma gemist. Televisiekijken kan via verschillende apparaten.

  • Lineair via televisiepakket: het kijken volgens de traditionele manier; via een kabel, DSL, ether of satelliet kijken naar televisiezenders aan de hand van een pakket dat is samengesteld door een aanbieder.
  • Lineair online: het kijken van televisieprogramma’s via internet op het moment dat ze worden uitgezonden. Dit kan bijvoorbeeld via de website of app van de NPO, NOS of ESPN of via een app waar het televisiepakket van de aanbieder live te bekijken is.
  • Vooruitkijken: het kijken van televisieprogramma’s voordat ze zijn uitgezonden. Dit kan bijvoorbeeld via NPO Plus of Videoland.
  • Uitgesteld kijken: het kijken van televisieprogramma’s nadat ze zijn uitgezonden. Dit kan via een uitzendinggemist-dienst bij het televisiepakket of bij NPO Start, RTL XL, Kijk en NLZiet.

Online video’s kijken: het online kijken van video’s die niet gelden als televisieprogramma, oftewel video’s die niet speciaal zijn gemaakt voor uitzending via televisiezenders. In het kijken naar online video’s onderscheiden we ook nog twee categorieën: streamingdiensten en/of uitzendinggemistdiensten, on demand en sociale media.

  • Streamingdiensten en/of uitzendinggemistdiensten: het kijken van online video’s via platformen die eigen content aanbieden, al dan niet eerder uitgezonden via een televisiezender. Voorbeelden van deze platformen zijn Netflix, NPO Plus en Videoland.
  • On demand: het kijken van online video’s via platformen waarvoor per kijkmoment wordt betaald. Voorbeelden van deze platformen zijn Pathé Thuis en KPN On Demand.
  • Sociale media: het kijken van video’s via platformen waar mensen zowel videocontent kunnen kijken als zelf kunnen plaatsen en hierover met elkaar kunnen communiceren. Voorbeelden van zulke platformen zijn YouTube, Instagram en TikTok.