9 juli 2025

Commissariaat publiceert brief metatoezicht NICAM

De rapportage van het NICAM over de uitvoering van de kwaliteitscontrole in 2024 toont een overwegend positief beeld. Het NICAM laat zien dat het kwaliteitsbewaking serieus neemt en werkt aan de doorontwikkeling van het Kijkwijzersysteem. Dat is de conclusie van het Commissariaat voor de Media in zijn jaarlijkse brief over het functioneren van Kijkwijzer. De brief is verstuurd aan het ministerie van OCW. De bevindingen zijn gebaseerd op het door het NICAM aangeleverde rapport ‘Kijkwijzer – Interne Kwaliteitsbewaking 2024’.

Alle factoren waarover gerapporteerd moest worden, komen voor in de rapportage. De rapportage is transparant en bevat gedetailleerde informatie over zowel het instrument als de uitvoering en toepassing ervan. Een blijvend positief punt is dat uit de rapportages blijkt dat het NICAM zorgvuldig omgaat met de certificering van codeurs en de doorontwikkeling van de categorieën van het Kijkwijzersysteem. Ook een internationaal vergelijkingsonderzoek en een onderzoek naar gebruikerstevredenheid dragen bij aan een onderbouwd beeld van de werking van het systeem. De rapportage laat zien dat het NICAM in veel gevallen adequaat handelt bij signalen van afwijkingen of fouten.

Bescherming van minderjarigen

Naast de traditionele Kijkwijzer voor film, televisie en streamingdiensten is er ook Kijkwijzer Online. Deze is bedoeld voor de bescherming van minderjarigen op online platforms, door het informeren over de mogelijke schadelijkheid van content van video-uploaders (influencers). Er is nog een complexe opgave ten aanzien van de toepassing van Kijkwijzer Online door uploaders. Het NICAM concludeert in de rapportage dat duidelijk is dat individuele uploaders nog te leren hebben in de juiste toepassing van Kijkwijzer Online. Gelet op het belang van de bescherming van minderjarigen is het belangrijk dat er richting wordt gegeven aan de verdere ontwikkeling van een aanpak op sociale media. Dit betreft een complex vraagstuk, dat vraagt om samenwerking tussen verschillende betrokken partijen. Vanuit het gedeelde belang dat partijen hechten aan het beschermen van minderjarigen zijn het NICAM, het ministerie van OCW en het Commissariaat in gesprek over een verdere implementatie en toepassing van Kijkwijzer Online.

NICAM en Kijkwijzer
Het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) is verantwoordelijk voor de opzet, het beheer en de verdere ontwikkeling van Kijkwijzer, het instrument waarmee aanbieders van audiovisuele media hun content kunnen classificeren. Met behulp van Kijkwijzer en Kijkwijzer Online kan content worden voorzien van een leeftijdsadvies en van informatie over mogelijk schadelijke inhoud (bijvoorbeeld geweld, seks of grof taalgebruik), in de vorm van pictogrammen. Ouders kunnen deze informatie gebruiken om te bepalen of content mogelijk schadelijk is voor kinderen. Het NICAM houdt toezicht op mediapartijen voor de correcte naleving van de Kijkwijzerregels en waarborgt dit op verschillende manieren.

Metatoezicht
Het Commissariaat is belast met het uitoefenen van metatoezicht op de activiteiten die het NICAM ontplooit om het effectief functioneren van het Kijkwijzersysteem te waarborgen. Na afloop van ieder kalenderjaar rapporteert het NICAM aan het Commissariaat over een aantal specifieke punten. Het Commissariaat brengt op zijn beurt verslag uit aan het ministerie van OCW. Afspraken over de rapportage en het metatoezicht zijn in een convenant vastgelegd. Het convenant wordt momenteel herzien door het NICAM en het Commissariaat. We streven ernaar deze te actualiseren en efficiënter te maken, met oog voor de ontwikkelingen in de mediawereld.

De brief van het Commissariaat over het metatoezicht op NICAM is hier te vinden:

Metatoezicht NICAM 2025